در مراسم ختم چگونه رفتار کنیم

از دست دادن عزیز همیشه دردناک ترین و غم انگیز ترین بخش زندگی هر انسانی است و صحبت از آن شاید دردناک و غیرقابل تصور باشد. اما حقیقت این است که ترحیم نیز یکی از دیگر مراسم جمعی است که آداب برگزاری خاص خود را دارد و دانستن آداب آن خالی از لطف نخواهد بود.

در همه جای دنیا برگزاری مراسم ترحیم و سوگواری برای عزیز ازدست رفته از اهمیت زیادی برای خانواده عزادار و اطرافیان  برخوردار است که هر کدام به شیوه ی خاصی این ناراحتی را با خانواده ی عزادارشریک می شوند. در واقع برگزاری مراسم ترحیم به این دلیل صورت می گیرد که دوستان و آشنایان با خانواده ی داغ دیده همدلی می کنند و مراسمی را شکل می دهند تا در آن فد عزادار بتواند غم خود را به دیگران ابراز کند. آداب و رسوم  برگزاری مراسم ترحیم در ایران به دلیل وجود اقوام و قومیت های مختلف شکل های مختلفی به خود می گیرد اما همه ی این قومیت ها نقاط مشترکی برای برگزاری مراسم ترحیم دارند که ما در زیر به این آداب و رسوم خواهیم پرداخت.

پک پذیرایی زیپ‌کیپی مشکی دستگیره‌دار پلاستیکی که عبارت‌های مربوط به ترحیم و خیر مقدم به مهمانان روی آن درج شده است. این پک‌ها قابلیت قراردادن 3 الی 6 آیتم پذیرایی را دارد. همچنین به دلیل داشتن دستگیره حمل آن توسط مهمانان راحت‌تر خواهد بود. اگر به دنبال خرید پک پذیرایی ارزان هستید، این گزینه مناسبی خواهد بود.

تاریخچه ی برگزاری مراسم ترحیم

رسم قدیم ایران چنین بوده است که تا هفت روز از خانه صاحب عزا دودی بلند نمی شده و بستگان و همسایگان برای آنها غذا می بردند و اجازه می دادند آنها در خلوت و آرامش به دلتنگی و عزاداری خود برسند .

در این صورت اگر میخواهید طبق رسوم گذشته برخورد کنید و این برخورد را مناسب میدانید یکی از بهترین کارها کمک به صاحبان عزا در پذیرایی و یا ارسال مبلغی به عنوان کمک برای برگزاری مراسم است . این آیین همچنان در میان اقوام لر و بختیاری ایران مرسوم است.

در ایران غالباً در محل برگزاری مجلس ترحیم، شال ترمه پهن می‌کنند و بر آن قرآن و گلاب پاش و صندوقی حاوی جزوه‌هایی مشتمل بر یک دوره کامل قرآن به نام سی پاره یا شصت پاره یا صدوبیست پاره و گاه گلدان یا گلدان‌هایی با گل‌های سفید و شمع‌های سیاه یا سفید و ظرف‌های حلوا و خرما و عکس متوفی می‌گذارند.
گذاشتن قرآن و گلاب و حلوا بر این سفره متداولتر و قدیمتر است.

همچنین مرسوم بوده مهمانان کله قند و چای به منظور کمک به تامین هزینه ی مراسم تدفین به منزل متوفی می برند.

چگونه یک مراسم ختم آبرومندانه برگزار کنیم؟

از زمان به خاک سپاری متوفی مجالس و مراسم مختلفی برای آن عزیز برگذار می شود که عموما سوم یا همان مجلس ختم، هفتم چهلم ،نوروزی(یا اولین عید ملی یا مذهبی که عزیزی کنار خانواده خود نیست) و سالگرد و … از مهم ترین این مجالس شمرده می شود که در طی آن بستگان متوفی یاد او را زنده نگه می دارند و برایش خیرات می فرستند.

اولین و مهم ترین مراسمی که بعد از خاکسپاری برگزار می شود مراسم ختم یا همان ترحیم است. ترحیم در لغت به معنای «مهربانی کردن بر کسی»، «طلب آمرزش کردن»، «درود فرستادن برای میّت» و «رَحِمَهُ اللّه گفتن برای کسی» است. برای برگزارییک مراسم آبرومند رعایت نکات زیر حائذ اهمیت است:

• اطلاع رسانی مناسب مهمانان

به طور معمول پس از اتمام مراسم تدفین و پیش از پراکنده شدن مردم، زمان و مکان مجلس ترحیم به اطلاع بستگان می رسد پس در همان مراسم باید محل برگزاری مراسم را بدانید و اطلاع رسانی را به موقع انجام دهید.پس از مراسم خاکسپاری اعلامیه های چاپ شده در کوچه و خیابان محل زندگی متوفی و بستگان درجه یک او نصب میشود.

در انتخاب مسجد بهتر است مسجدی که برای عموم آشنا و برای آن روز زمان خالی و فضای خالی به تعداد مهمانان داشته باشد انتخاب شود.همچنین بهتر است مسجد در محدوده طرح ترافیک نباشد، جای پارک مناسب برای ماشین ها داشته باشد، تعداد صندلی ها و امکانات آن نیز باید سنجیده شود. همچنین وجود پله در مساجد می تواند برای سالمندان ایجاد زحمت کند.

در انتخاب مداح و سخنران  باید دقت شود که افرادی باشند که با اعتقادات و فرهنگ جمعی آن خانواده هماهنگی داشته باشند.همچنین در شغل خود مسلط و حرفه ای باشند. تسلیت گفتن و یا تشکر از حضارتوسط سخنران انجام می گیرد که  باید مختصر و مناسب صورت گیرد. گرچه مرسوم است که از تک تک بزرگانی که در مجلس شرکت کرده و یا برای تسلیت گل فرستادند، نام برده شود اما این امر نباید به نحوی صورت گیرد که مجلس از شکل خود خارج شود. مداح بهتر است سخنانی های کوتاهی داشته باشد تا برای حضار و صاحبان عزا خسته کننده و آزار دهنده نباشد و همچنین سخنرانی کوتاه باعث می شود حضار به سخن گفتن وا داشته نشده وسکوت و آرامش مجلس رعایت نشود. در هنگام مداحی از اهل بیت باید بسیار دقت شود که رعایت حال صاحبان عزا صورت گیرد و به نحوی نباشد که به جای تسلی دل داغدیدگان، آنها را بیشتر بی تاب کند. پس سخنران و مداح  در برگزاری مراسم تدفین  از اهمیت زیادی برخوردار است چرا که تمام شرایط روحی و آرامش و مدیریت مراسم برعهده ی آن شخص است.

نحوه مداحی و سخنرانی در این مراسم عموما  به این شکل است که مجلس با قرائت آیاتی از قرآن مجید آغاز می شود و معمولا آیاتی درباره یادآوری روز قیامت و مرتبط با مرگ تلاوت می شود. سخنران همچنین به معرفی متوفی می پردازد و از سجایای اخلاقی و صفات نیکوی او  یاد می کند.

پس از آن با نقل روایاتی عبرت آموز و خواندن اشعاری پند آمیز  از کوتاهی عمر و قطعی بودن مرگ صحبت می کند و روز قیامت و توجه به آخرت را به حاضران یادآوری می کند و برای بازماندگان طلب صبر دارد .

سپسیک مداحی ای از واقعه کربلا انجام می گیرد که درآن  عظمت آن مصیبت یادآوری شده و  بازماندگان را تسلی می دهد و در نهایت برای متوفی طلب بخشش و مغفرت می کند. در پایان سخنران از همه کسانی که در مسجد حضور داشتند تشکر کرده و با ذکر نام از حضور بزرگان مجلس قدردانی می کند. امروزه برخی از خانواده ها به جای مداحی یا در کنار آن، از گروه های نی و دف نوازی در مراسم ختم استفاده می کنند که سازی هایی عرفانی هستند و عموما همراه آنها اشعاری از حضرت مولانا خوانده میشود و فضایی خاص ایجاد می کنند که به سلیقه صاحبان عزا بستگی دارد.

در برگزاری مراسم ترحیم غالبا در قسمتی از مسجد شال ترمه پهن می کنند و روی آن را با گلدانی از گل های سفید، شمع های سفید و یا سیاه، قرآن، گلاب پاش  و عکس زیبا و آراسته ای از متوفی می آرایند. در کنار این تزئینات سینی های خرما و حلوا برای پذیرایی از میهمانان آماده شده و رو یاین شال ترمه گذاشته می شود.

کسانی در مسجد مسئولیت پذیرایی در مراسم ترحیم را به عهده دارند که یا از بستگان متوفی و یا خدمه ی مسجد هستند. معمولا در این مراسم با توجه به سردی یا گرمی هوا، با چای یا قهوه و شربت و از مهمانان پذیرایی می شود البته چای نوشیدنی ثابت مراسم ترحیم به شمار می آید. گذاشتن میوه و شیرینی های خاصی نیز  در این گونه مراسم مرسوم است. تازگی و انتخاب و چینش میوه و شیرینی و حلوا و خرما نیز در این مراسم از اولویت برخوردار است.

صاحبان عزا معمولا در جلوی مسجد و در کنار شال ترمه می نشینند تا مهمانان هنگام ورود راحت تر بتوانند به آنها تسلیت گویند.

اکثرا بعد از برگزاری مراسم ترحیم خانواده متوفی شامی به عنوان خیرات متوفی برای  مهمانان در نظر می گیرند. بهتر است رستورانی که انخاب می شود به مسجدی که مراسم ترحیم در آن برگزار شده است نزدیک باشد تا زحمت رفت و آمد و ترافیک به گردن مهمانان نیوفتد. برای دعوت مهمانان به مراسم شام، اصولا از کارت دعوت مراسم ختم استفاده می کنند و بستگان متوفی کارت دعوت را شخصا برای مهمانان می برند.

موسیقی جز آداب و رسوم اصلی برگزاری مراسم ترحیم  به شمار نمی آید هرچند در برخی از مناطق ایران زجه و مویه هایی آیینی برگذار می شود که همراه آوا هایی فضا ی سینه زنی  ایجاد می کنند. امروزه موسیقی حزن آلود و آرامی در مراسم خارج از مسجد پخش می شود تا فضا متشنج نشده و سکوت و احترام بازماندگان حفظ شود.

تدارک وسایل پذیرایی از جمله ظروف یک بار مصرف برای میوه، دستمال کاغذی و لیوان یکبار مصرف و چای دیگر موارد پذیرایی به عهده ی بزگزارکنندگان مراسم تدفین می باشد.

آداب کلی برای برگزاری مراسم ترحیم

• بستگان نزدیک به متوفی ، جلوی در مسجد در دو طرف به صف می ایستند و هنگام ورود یا خروج حاضران از آنها تشکر و قدردانی می کنند.
• بستگان معمولاً در جلو یا بالای مجلس، به ترتیب درجه قرابتشان با متوفی یا اهمیت جایگاه اجتماعی و سنی شان درمراسم می نشینند .
• در طول مراسم، کسانی بین حاضران قرآن تقسیم می کنند که ثواب خواندن آن به روح مرحوم هدیه شود. برای این کار از قرآن های حزبی استفاده می شود و برای هر فردی که تمایل داشته باشد یک حزب در نظر گرفته می شود.
• پس از پایان مراسم ختم، گروهی از بستگان نزدیک، خانواده متوفی را تا خانه مشایعت می کنند و اگر کمک یا کاری برای انجام دادن باشد
• صاحبان عزا از مهمانان که برای «عرض تسلیت» و «سرسلامتی» می آیند استقبال می‌کنند، اما خودشان از آنان پذیرایی نمی‌کنند، بلکه کسی که گاه او را «میاندار» می گویند، به مهمانان گلاب و جزوه‌ای از قرآن تعارف می‌کند و چند تنِ دیگر نیز از مهمانان با خوراکی‌ها پذیرایی می‌کنند.
• گریه و زاری، خودزنی، کندن موی سر، دریدن جامه و سنگ بر سینه کوفتن، از جمله کار‌های برخی زنان در مراسم ترحیم است.
  آنان در مجالسی که در منزل برگزار می‌شود معمولاً دیرتر از مردان مجلس را ترک می‌کنند.
• هزینه ی زیاد و سرسام آور برای مراسم ترحیم هم باعث آزار و اذیت صاحبان عزا و هم راحت نبودن مهمانان میش ود.
• عموما فرد غزادار به دلیل آسیب روحی، خودش نمی تواند تمام مدیریت مراسم را به عهده بگیرد در این صورت بهتر است فردی امین و قابل اعتماد را که به برگزاری مراسم آشنایی دارد ، برای مدیریت و برگزاری مراسم ترحیم انتخاب کند.

آداب و رسوم شرکت در مراسم ترحیم

• سکوت و احترام به مراسم ترحیم

این مراسم اصولا با تلاوت قرآن آغاز می شود و چنان که می دانیم شایسته است که به هنگام قرائت قرآن سکوت کرده و تا جایی که ممکن است سخن نگوییم.  همچنین به دلیل رعایت حال بازماندگان و تسلی دادن خاطر ایشان بهتر است که در این مراسم نهایت سکوت برقرار باشد و اگر هم شخصی گریه می کند نباید گریه اش توجه عزاداران الی را جلب کند.

موقع احوالپرسی با صاحبان عزا یا دیگر حاضرین در مراسم ، سعی کنید  لبخند نزنید و همچنین با دیگران در مورد مسائل خنده ‌دار حرف نزنید.

آوردن کودکان در مراسم سکوت و آرامش مجلس را به هم می زند.بهتر است تا آنجا که ممکن است از آوردن کودکان به این نوع مجالس خودداری کنید. ضمن این که با توجه به حال و هوای مجلس و نوحه و زاری که معمولا در این مراسم متداول است، جو مراسم ترحیم برای کودکان مناسب نبوده و ممکن است از نظر روحی آسیب ببینند.

• حضور به مدت معقول در مراسم

از نشستن‌های طولانی و غیبت پشت سر شخص فوت شده پرهیز کنید چراکه شنیدن این گونه سخنان ممکن است موجب آزار بازماندگان باشد به یاد داشته باشید که شما برای تسلی خاطر بازماندگان در مراسم ترحیم شرکت کرده اید. بنابر‌این سکوت و همدردی می‌تواند بهترین تسلی دل برای داغدیدگان باشد.

آشنایان و دوستان بهتر است در مراسم ترحیم به ابراز همدردی با صاحبان عزا بسنده کنند و اگر به دلایلی چون برگرداندن آرامش روحی ، تصمیم به حضور بیشتر در کنارآنان دارند،نباید به خانواده مصیبت دیده این اجازه را بدهند که برای پذیرایی از آنها دچار تکلف و دردسر شود.

در مراسمات بخصوص روز اول تا چهلم سعی شود طبق فزهنگ مردم ایران لباس مشکی استفاده شود. تا در میان مجلس نما و ظاهری متفاوت نداشته باشید. این نوع پوشش در این مراسم از جمله موارد همدردی با خانواده متوفی محسوب میشود.

در پایان باید گفت که امید است هیچ وقت غم عزیز نبینید و در برگزاری مراسم ترحیم و احترام به عزیز ازدست داده خود موفق عمل کنید. بهتر است افراد با آداب شرکت در مجالس عزا و نحوه برخورد با فرد عزادار بیشتر آشنایی داشته باشند تا بهتر از عهده این وظیفه اجتماعی برآیند، در این صورت خانواده‌های داغدار نیز بهتر تسلی پیدا خواهند کرد.

آنچه در مورد نحوه برخورد با فرد عزادار باید بدانیم

سوگواری و فوت عزیزان، بخشی از واقعیت زندگی هر انسانی است و متاسفانه دیر یا زود برای هر شخصی پیش خواهد آمد.

پس باید نحوه برخورد با فرد عزادار را بدانیم چون به طبع به دلیل زندگی اجتماعی انسان ها وقتی شخصی فوت می‌کند، بستگان و نزدیکانی دارد که برایش ناراحت و سوگوار هستند و به واسطه شناختن فرد فوت شده یا نزدیک بودن به بستگان و اطرافیان وی، احتمال دارد تمایل داشته باشید در مراسم خاکسپاری یا دیگر مجالس مربوط به سوگ فرد فوت شده شرکت کنید.

ما پک پذیرایی ترحیم را به گونه ای چیدیم که ضمن اطمینان از سلامت و مفید بودن آن، پذیرایی آبرومندی برایتان رقم بزنیم. قیمت پک میوه ترحیم، اقتصادی و متناسب با بودجه شما در نظر گرفته شده است و شما می‌توانید با انتخاب دلخواه اقلام خوراکی، قیمت پک پذیرایی مراسم ختم را تعیین کنید.

اما باید بدانید که شرکت در مراسمات ختم، آداب خاصی دارد که نیاز است قبلا از آنها مطلع باشید و باید بدانید نحوه برخورد با فرد عزادار باید چگونه باشد. افراد عزادار در وضعیت عاطفی نامناسبی هستند و در نحوه برخورد با فرد عزادار باید دقت و حساسیت بیشتری به خرج دهید تا مبادا رفتار و حرف‌های شما برای آنها ناخوشایند باشد.

حضور در مراسم ختم یا خاکسپاری دیگران، یک سنت و وظیفه اجتماعی است.

اهمیت حضور در مراسم ختم و سوگواری دیگران

حضور شما در مراسم ختم یک نفر، به عنوان یک وظیفه اجتماعی و همدردی با بستگان فرد فوت شده تلقی می‌شود و کاری پسندیده است که از نظر مذهبی و اعتقادی نیز توصیه شده است.

همچنین حاضر بودن در یک مجلس ختم، به صاحب عزا این مسئله را القا می‌کند که شما دوست و همیار وی در یک شرایط سخت هستید، نوعی اثبات خویشاوندی و دوستی است و تجدید عهد با بستگان فرد فوت شده محسوب می‌شود پس از نظر اجتماعی اهمیت زیادی برای افراد خواهد داشت.

آنچه در مورد نحوه برخورد با فرد عزادار باید رعایت کنید

1. بی تفاوت جلوه نکنید

یکی از مهمترین نکاتی که در مورد نحوه برخورد با فرد عزادار، باید رعایت کنید این است که بی تفاوت به نظر نرسید.

اگر در کنار شخصِ عزاداری هستید که در سوگ عزیز خود گریه و بی تابی می‌کند، رفتار و چهره ای سرد به خود نگیرید چون شاید از نظر فرد عزادار بی تفاوت به نظر بیایید و اینکه ضایعه مرگ آن شخص برای شما اهمیتی ندارد.

به همین دلیل، در برخورد با شخص عزادار بهتر است همدردی خود را نشان دهید.

بخشی بزرگی از ابراز همدردی به زبان بدن شما برمی‌گردد که باید روی آن تمرین کنید به عنوان مثال، شخص عزادار را در آغوش بکشید یا دستی بر شانه اش بکشید، دستش را بفشارید و امثال این کارهایی که به نوعی محبت و همدردی شما را نشان می‌دهد.

با این کارها حتی بدون اینکه هیچ حرفی بزنید بخش بزرگی از وظیفه خود را انجام داده اید. در هنگام حضور در مراسم های ختم و عزاداری، همدردی خود را با شخص عزادار نشان دهید.

۲. برای شخص عزادار وقت کافی داشته باشید

در برخورد با شخص عزادار باید به اندازه کافی وقت اختصاص دهید خصوصا اگر جزو آشنایان یا بستگان نزدیک باشید. شاید فرد داغدار، ساعت‌ها و یا حتی روزها به حضور شما نیاز داشته باشد.

چون ممکن است تکیه گاهی مهم در زندگی را از دست داده باشد و احساس تنهایی کند، به آغوشی برای گریه کردن یا یک گوش شنوا نیاز داشته باشد.

پس اگر چه، زیاد ماندن در مجالس عزا شاید زیاد خوشایند نباشد ولی نباید حضور خودتان را از فرد داغدار، دریغ کنید و یا مرتبا در پی راهی برای زودتر رفتن باشید.

بعد از اینکه فکر کردید به اندازه کافی در مجلس عزا حضور داشته اید برای رفتن، از فرد عزادار اجازه بگیرید و اگر دوست داشته باشد که بیشتر بمانید باید این کار را انجام دهید هرچند مجبور باشید از دیگر امورات خود بگذرید. شیوه درست و نحوه برخورد با فرد عزادار به این شکل است.

۳. آداب مجالس عزا را رعایت کنید

یکی از مشکلاتی که گاهی در یک مجلس عزا رخ می‌دهد این است که برخی افراد، هیچ تغییری در رفتار و عادات خود نمی‌دهند و نمی‌توانند در مدتی که در یک جو عزاداری قرار گرفته اند، خود را با وضعیت سازگار کنند.

مثلا هیچ تغییری در پوشش و لباس خود نداده اند و یا اینکه شروع به بحث‌ها و صحبت‌هایی می‌کنند که هیچ ارتباطی با وضعیت مجلس ندارد حتی گاهی دیده شده که خصومت‌ها و اختلافات گذشته باعث بحث و مشاجره بین افراد حاضر در مجلس عزا می‌شود و جو حاضر را متشنج می‌کند.

پوشش و رفتار متناسب با مجالس عزا جزو آداب حضور در این مراسمات است.

در مواردی هم ممکن است افرادی علی رغم حضور فیزیکی در یک عزاداری، همچنان در حال انجام امورات شخصی خود مثل گفتگوی تلفنی و یا مشغول بودن با تلفن هوشمند خود هستند و یا تمام حواس فرد، صرف بچه‌هایش می‌شود که آنها را به با خود به مجلس آورده است که این موارد نیز چندان مناسب نیستند.

در برخورد با فرد عزادار و حضور در مجالس ختم و سوگواری، حتما آداب مجلس را رعایت کنید زیرا که این موضوع نشانه نزاکت و شخصیت شماست.

علاوه بر این در میان مردم یک گفته رایج وجود دارد که «حافظه صاحب عزا قوی است» و این مسئله واقعیت دارد پس سعی کنید خاطره ای که از حضور شما باقی می‌ماند یک خاطره مثبت و خوشایند باشد.

۴. از الفاظ مناسب استفاده کنید

در بسیاری از سوگواری‌ها بی تابی و گریه و زاری بستگان دیده می‌شود.

این یک امر طبیعی است و بهتر است سعی نکنید جلوی گریه کردن کسی را بگیرید ولی در مواردی که این افراد، در سوگواری افراط کنند ممکن است بخواهید آنها را به خویشتن داری و صبر بیشتر در مصیبت ترغیب کنید.

در این صورت، بهتر است از قبل، در مورد اینکه چه صحبت‌هایی بکنید فکر کرده باشید و بهترین الفاظ و کلمات را انتخاب کنید تا صحبت شما تسکینی بر زخم آنها باشد و همدردی و دلسوزی شما را نشان دهد نه اینکه برای شخص عزادار ناراحت کننده و ناخوشایند باشد.

اگرچه شما با هدف آرام کردن و خویشتن داریِ فرد داغدار صحبت می‌کنید ولی اگر از صحبت‌ها این طور برداشت شود که مصیبت را می‌خواهید کوچک جلوه دهید یا شروع به نصیحت کردن بیش از حد کنید باید بدانید که در نحوه برخورد با فرد عزادار نیاز به تجدید نظر دارید.

با الفاظ درست، شخص عزادار را دعوت به خویشتن داری و صبر بر مصیبت کنید.

در مواردی هم که اشخاص، قبل از مرگ در بستر بیماری و یا در وضعیت نامناسب بوده اند شاید با مرگ آنها نوعی آسودگی و رهایی از این مشکلات را برای شخص متوفی تصور کنید و هر چند که این تصور درست باشد ولی نباید آن را نزد افراد عزادار ابراز کنید.

چون آنها به عزیز از دست رفته وابستگی و محبت داشته اند و از مرگ عزیزشان اندوهگین هستند.

۵. همکاری کنید

علاوه بر جنبه غم انگیز فوت عزیزان، باید این را هم بدانید که برگزاری مراسمات عزا و ختم، فشار زیادی را هم از لحاظ مالی و هم از نظر بدنی و ذهنی بر بستگان تحمیل می‌کند.

بسته به آداب و رسوم هر شهر و منطقه، ممکن است مجالس عزاداری چندین روز طول بکشد و پذیرایی از مهمان‌ها‌، تهیه مواد غذایی و امورات این مجالس، چندان هم آسان نیست.

پس سعی کنید حضور فعالانه تری در مجالس عزا داشته باشید یعنی اینکه در مدتی که سوگواری ادامه دارد به نوعی کمک حال افراد عزادار باشید و در انجام امورات پذیرایی و … با آنها همکاری داشته باشید.

در برخی از موارد، حتی بستگان به دلیل مشکل مالی قادر به برگزاری یک مجلس درخور و اصطلاحا آبرومند برای عزیز خود نیستند و در این شرایط می‌توانید اگر وضعیت مالی مناسبی دارید به افراد عزادار کمک کنید و یا به آنها پول قرض بدهید و امثال این کارها.

شما با این کار بار اقتصادی مسئله را بر دوش افراد عزادار کمتر می‌کنید زیرا که خود آنها در شرایط عاطفی نامناسبی هستند و شاید تحمل فشار و مشکات دیگر را نداشته باشند.

۶. صبر داشته باشید

اگر چه هر شخصی، مشکلات زندگی خاص خود را دارد ولی انسانیت ایجاب می‌کند که در نحوه برخورد با فرد عزادار با ملایمت بیشتری رفتار کنید. برای تسویه حساب‌ها و امورات مالی، کمی صبر داشته باشید.

اگر از شخص فوت شده یا از خانواده وی، طلب یا بدهی معوقه ای دارید بلافاصله این قضیه را به میان نکشید بلکه صبر کنید تا عزای شخص تمام شود و بعدا برای این موارد اقدام کنید.

برای تسویه حساب‌های مالی به اشخاص عزادار، وقت بیشتری بدهید.

در مورد تقسیم ارث و میراث یا چگونگی سهیم شدن فرزندان و بستگان از ارث متوفی نیز عرف بر این است که مسائل در مجلس ختم عنوان نشود تا افراد، مورد قضاوت منفی سایرین قرار نگیرند و بهتر است خویشتن داری بیشتری در مورد این مسائل از خود نشان دهند.

۷. از افراد توانا کمک بخواهید

همچنان که می‌دانید علاوه بر مجالس عزا، در تمامی دورهمی‌ها و مراسمات دیگر نیز حضور افراد سخنور و سخندان و افرادی که توانایی کلامی خوبی دارند بر گرما و رونق بخشیدن به مجالس، کمک زیادی می‌کند.

در سوگواری‌ها نقش این افراد حتی می‌تواند پر رنگ تر هم باشد و در تسلی دادن به افراد، بسیار موثر عمل کنند.

این افراد می‌توانند جزو افراد مذهبی و روحانیون باشند ولی الزاما همیشه این طور نیست و یک معلم، مدرس دانشگاهی، یک فرد سرشناس و قابل احترام یا حتی یک فرد عادی که خوب صحبت می‌کند.

دانشمندان در فاصله چند متری یک ایستگاه شلوغ قطار در قلب پاریس موفق به کشف پنجاه قبر در یک قبرستان باستانی شدند. این آرامگاه دریچه‌ای نادر به زندگی ساکنان لوتتیا، پایتخت فرانسه در حاشیه رود سن در قریب به دوهزار سال پیش می‌‌گشاید.

همگی می‌توانند نقش مفیدی در یک مجلس عزا و ختم ایفا کنند، مباحث را مدیریت کنند و الگوهایی باشند تا سایرین، نحوه برخورد با فرد عزادار را به شیوه درست از آنها یاد بگیرند.

اگر خود شما زیاد در این زمینه، سر رشته ای ندارید جای نگرانی نیست چون در پیرامون شما به احتمال زیاد افراد سخندان و ماهر تر، کم نیستند و می‌توانید به همراه آنها در یک مجلس عزا حاضر شوید.

با این‌ کار حتی مسئولیت شما در همدردی و دلداری دادن به صاحبان عزا کمتر می‌شود و کار بهتر پیش خواهد رفت.

منبع: مجله موفقیت

46